In de NRC van 7 maart stond een aardig artikel over het spinnen van de kat. Lees hieronder.

“Tevreden geknor, het zuivere welbevinden. Dat is vaak de menselijke interpretatie van een kat die spint. „Prrr” bij de inademing en „prrr” bij de uitademing. Het heeft wel iets van het menselijk snurken, maar dan anders.

Toch spinnen katten niet alleen als ze zich fijn voelen. Ze doen het ook als ze honger hebben of juist als ze pijn lijden. Een moederpoes spint vaak tijdens het werpen van jongen. Angstige katten spinnen soms ook. Kattengespin is complex.
Je hoort weleens zeggen dat het spinnen van de moederpoes de blinde pasgeboren kittens zou helpen de weg naar de tepels te vinden. En dat de kittens zelf na een paar dagen terugspinnen naar de moeder, zou dat de melkgift stimuleren? Zoölogen denken dat het kenmerkende geluid hierom geëvolueerd is. Het is alleen op korte afstand te horen, waardoor het nestje zich niet snel zal verraden aan roofdieren in de omgeving.

Wetenschappers verschillen van mening over de definitie van spinnen. Gorilla’s, beren, otters en zelfs olifanten laten geluiden horen die erop lijken. Maar de Duitse zoöloog Gustav Peters (Forschunigsmuseum Alexander Koenig, Bonn) stelde in een invloedrijk overzichtsartikel (Mammal Review, 2002) dat „echt spinnen” exclusief is voor de families katachtigen en genetkatachtigen. De cheetah, poema en lynx spinnen mee met onze huiskat, maar de leeuw en de tijger doen het waarschijnlijk niet. Opvallend detail: katten die spinnen brullen niet, en katten die brullen spinnen niet.

Bij de huiskat is het spinnen ook een manier van communicatie geworden met zijn menselijke verzorger. De spinnende kat op schoot nodigt uit tot meer aaien. En dan is er nog de categorie ‘vragend spinnen’ waar Amerikaanse en Britse wetenschappers over schreven (Cell, 2009). Zulk spinnen lijkt speciaal gericht op de mens, een variant die pas na de domesticatie van de kat is opgekomen. Vragend spinnen is luider, hoger van toon minder harmonisch dan normaal spinnen. Het is spingeluid gecombineerd met een miauw en lijkt op de huiltjes van een baby. Dit geluid is voor mensen maar moeilijk te negeren.
Dat katten spinnen als ze pijn lijden, heeft andere mensen verleid tot vergaande speculaties over de heilzaamheid ervan. De kat zou zichzelf geruststellen door te spinnen, ongeveer zoals mensen neuriën. Het zachte geknor zou kalmerende stoffen vrijmaken in de hersenen, maar bewezen is dit niet.

Nog een stap verder gaan onderzoekers die menen dat spinnen een heilzame uitwerking heeft op lichamelijke verwondingen en ziektes. De kat geneest zichzelf! Een zekere Elizabeth von Muggenthaler van het ietwat vage Fauna Communication Research Institute in Hillsborough, North Carolina heeft in het Journal of the Acoustical Society of America (2001) gepubliceerd over de genezende kracht van het spingeluid van katten. De lage trillingen zouden precies goed zijn om botbreuken en schade aan spierweefsel sneller te laten helen. Via haar website biedt Von Muggenthaler inmiddels een apparaat te koop aan dat het genezende kattengespin imiteert, maar zelfs binnen de alternatieve geneeskunde lijkt deze methode excentriek. Dat die zou werken is in elk geval niet in onafhankelijk onderzoek bevestigd.

Soms kan het spinnen ook hinderlijk zijn. Bijvoorbeeld wanneer een dierenarts lichamelijk onderzoek wil verrichten maardoor zijn stethoscoop slechts een oorverdovend geronk krijgt te horen. De geluiden van hart en longen waarnaar hij wil luisteren, worden er totaal door overstemd. Het is niet zeldzaam, één op de vijf katten spint op de onderzoekstafel.

Britse dierenartsen onderzochten in een vergelijkend onderzoek (Journal of Small Animal Practice, 2014) hoe ze het spinnen het beste konden stoppen. In het oor blazen haalde weinig uit, slechts twee van de vijftien katten stopte met spinnen. Een kattenspray, Feliway, die in veel dierenartsenpraktijken wordt gebruikt om katten rustig te maken, was effectief bij de helft van de dieren. Het beste werkte een lopende kraan in de buurt van de poes: 17 van de 21 katten stopten met spinnen. Waarom de nabijheid van stromend water werkt, vermeldt het artikel niet.

Overigens heeft het kattengeluid in de Nederlandse zijn naam ontleend aan het regelmatige gesnor van een spinnenwiel dat met een voetpedaal wordt aangedreven. In het Engels is spinnen een onomatopee: to purr.”

Dit boekje is geschreven door Rachel Wells. Ik vond het zeer lezenswaardig. Hieronder wat erover op bol.com gezegd wordt.

“Voor alle lezers van ‘Bob de straatkat’ en ‘Mijn vriend Ben’. Alfie is dakloos, aan zijn lot overgelaten nadat zijn lieve oude bazin is overleden. Hij kan niet wennen aan een leven met voortdurende gevaren, honger en dorst, kou en eenzaamheid. Na veel omzwervingen besluit hij te blijven wonen in een gewone straat. De bewoners van de straat hebben zo hun eigen sores, verdriet, heimwee, onzekerheid, eenzaamheid… Ze zijn niet allemaal even blij met de komst van Alfie, het grijze katje dat op zoek is naar een nieuw thuis. Maar Alfie heeft zijn eigen agenda en brengt vertrouwen, vriendschap en liefde terug in de straat.
Recensie(s)

In navolging van het succes van boeken over katten (zoals James Bowen’s boek ‘A streetcat named Bob’) verschijnen er in het Engelse taalgebied steeds meer romans over mensen en hun liefde voor de kat. Dit boek is daar ook een voorbeeld van. Waar andere schrijvers het over een humoristische boeg gooien, kiest Wells voor een heel sentimentele benadering. Een kat komt op straat te staan nadat zijn baasje is overleden. Hij besluit op zoek te gaan naar nieuwe baasjes in een ander deel van Londen. Om nooit weer baasloos te zijn, zoekt hij meerdere gezinnen/huishoudens uit die hem aanspreken. Kat Alfie, die het verhaal in de ik-vorm vertelt, heeft een hartje van goud en probeert iedereen te helpen, te begrijpen en te koppelen en slaagt daar wonderwel in. Het is een heel onderhoudend boekje, maar het is suikerzoet. Alle mensen storten hun hart uit bij Alfie en katten praten onderling en sluiten vriendschap met elkaar. Natuurlijk loopt het hele avontuur goed af voor Alfie en tegen die tijd heb je het ook wel gehad met alle clichés. Pretentieloos werkje voor kattenliefhebbers.”