Mijn oog viel vanmorgen op een klein artikeltje in het Rotterdam-gedeelte van het AD. Zo te zien ging het om een “kat”. Na enig zoeken ben ik er achtergekomen, dat het om een keramisch reliëf van Dick Elffers gaat. Hieronder een uitgebreid artikel over de toekomst van de “kat” en een afbeelding van het gehele werk.
Grootste gevelkunstwerk van Nederland op reis
02/03/2012
Rotterdamse organisaties bundelen krachten voor behoud uniek reliëf.
Op het terrein van Shell in Pernis is vandaag het laatste deel van het keramisch reliëf van de Rotterdamse kunstenaar Dick Elffers van de gevel van het voormalige Rubberkantoor gehaald. Dankzij de onbaatzuchtige samenwerking tussen zestien verschillende instellingen en bedrijven uit de regio Rotterdam is het grootste gevelkunstwerk van Nederland daarmee gered. Het kantoorgebouw op het terrein in Pernis staat namelijk op het punt om gesloopt te worden. Het 25 ton wegende kunstwerk van 9,2 bij 5,5 meter is in zeven delen van de gevel gehaald en zal in de loop van de maand maart vervoerd worden naar Hoogvliet. Daar wordt het bevestigd aan de gevel van de nieuwe, multifunctionele accommodatie ʻOns Huisʼ. Aansluitend wordt het kunstwerk schoongemaakt en gerestaureerd.
Het keramische kunstwerk, met de titel ‘De oerwereld van het dier ten opzichte van de synthetische wereld’, behoort tot de zogenaamde monumentale kunst, een kunststroming die tussen 1950 en 1970 aan de wederopbouwarchitectuur werd toegevoegd. Het gaat om kunst die speciaal voor een bepaalde plek op, in of aan een gebouw ontworpen is.
“Over de waarde van de monumentale kunst van de wederopbouw bestaat nog geen maatschappelijke consensus. Hoe goed of belangrijk is deze kunst? Hoewel de belangstelling gelukkig wel toeneemt, komt de wederopbouwarchitectuur nog vaak onder de sloophamer terecht, waardoor er helaas dagelijks dergelijke kunstwerken sneuvelen. Daarom is het een goede zaak dat we dit unieke kunstwerk samen met Shell naar Hoogvliet brengen. Monumentale kunst wordt op deze manier erfgoed,” aldus Siebe Thissen, hoofd Kunst & Openbare Ruimte van Centrum Beeldende Kunst Rotterdam, een van de betrokken partijen.
Het gevelkunstwerk van Elffers is in 1960 in opdracht van Shell Pernis door aardewerkfabriek Koninklijke Porceleyne Fles in Delft gemaakt. Het is niet de enige in zijn soort in Rotterdam. De stad is beroemd om dit soort wederopbouwkunst. Toen Yvonne Bekker, portefeuillehouder deelgemeente Hoogvliet, enkele jaren geleden hoorde dat het kantoorgebouw op de raffinaderij in Pernis op termijn gesloopt zou worden en dat het kunstwerk na de sloop geen nieuwe bestemming zou krijgen, is ze samen met Shell begonnen met haar inzet om het kunstwerk te behouden en in Hoogvliet een nieuwe plek te geven.
“Na jaren van puzzelen over de financiën en het zoeken naar andere partners om ons hierbij te helpen, is het nu echt gelukt. Rotterdam krijgt er een monumentaal kunstwerk bij op een mooi plekje in het vernieuwde stadshart van Hoogvliet,” aldus Yvonne Bekker.
De uitvoering van het project is een complexe exercitie waar veel bij komt kijken en waarbij tal van partijen betrokken zijn. “Zestien Rotterdamse partijen hebben de afgelopen periode intensief en belangeloos samengewerkt om het kunstwerk daadwerkelijk te behouden en te verplaatsen naar de eindbestemming Hoogvliet.
Sommige partijen hebben financieel bijgedragen, andere met advies of met praktische hulp bij het verplaatsen van het kunstwerk. Mammoet Nederland helpt bijvoorbeeld met het hijsen en het vervoer van het gevelkunstwerk, Art Conservation met de restauratie, en projectontwikkelaar Leyten begeleidt het traject in Hoogvliet. Deze samenwerking zorgt ervoor dat dit project een succes is geworden,” aldus Bart Voet, General Manager van Shell Pernis.
Deelgemeente Hoogvliet en Woningcorporatie SOR, de eigenaar van ´Ons Huis´, willen in de nieuwbouw in Hoogvliet het nieuwe deelgemeentekantoor vestigen, met daarin de Stadswinkel Hoogvliet voor de dienstverlening aan burgers. Verder zal deze locatie straks ook plaats bieden aan twee commerciële ruimtes, een horecagelegenheid en waarschijnlijk een bibliotheek.
Het vervoer van het grootste gevelkunstwerk van Nederland naar Hoogvliet, de bevestiging aan een van de buitenmuren van ´Ons Huis´ en de restauratie en staat gepland voor de komende maanden. De oplevering van het kunstwerk zal naar verwachting plaatsvinden in het derde kwartaal van 2012. De totale operatie kost circa 120.000 euro.
